Jak wygląda praca na umowę zlecenie? Wszystko, co musisz wiedzieć

Data publikacji: 2025-10-06

Umowa zlecenie to popularna forma zatrudnienia, która wyróżnia się elastycznością i możliwością dostosowania do potrzeb zarówno pracodawcy, jak i zleceniobiorcy. W artykule przedstawimy najważniejsze informacje dotyczące pracy na umowę zlecenie, jej cech oraz praw i obowiązków obu stron.

Co to jest umowa zlecenie?

Umowa zlecenie jest formą zatrudnienia regulowaną przez przepisy Kodeksu cywilnego, a nie Kodeksu pracy. Oznacza to, że jest to umowa cywilnoprawna, która nie wprowadza stosunku pracy w rozumieniu prawa pracy. Zleceniobiorca, czyli osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, zobowiązuje się do wykonania określonej czynności lub usługi na rzecz zleceniodawcy, który jest osobą lub podmiotem zlecającym wykonanie zadania.

Charakterystyka umowy zlecenie

Umowa zlecenie różni się od umowy o pracę kilkoma istotnymi cechami, które warto omówić:

Elastyczność – zleceniobiorca ma większą swobodę w organizowaniu swojej pracy, co oznacza, że może samodzielnie ustalać godziny i miejsce wykonywania zlecenia.
Brak ochrony pracowniczej – zleceniobiorcy nie przysługuje wiele praw, które są dostępne dla pracowników na umowie o pracę, takich jak płatny urlop czy chorobowe.
Dowolność formy – umowa zlecenie może być zawarta w formie pisemnej, ustnej lub dorozumianej, co daje dużą elastyczność w jej zawieraniu.

Podstawowe elementy umowy zlecenie

Każda umowa zlecenie powinna zawierać kilka kluczowych elementów, które określają jej treść i warunki:

Określenie stron – dane zleceniobiorcy i zleceniodawcy, w tym imię, nazwisko, adres, NIP czy REGON.
Opis zlecenia – precyzyjne określenie zadania lub usługi, którą zleceniobiorca ma wykonać.
Wynagrodzenie – forma i wysokość wynagrodzenia, które może być ustalone na podstawie stawki godzinowej, ryczałtu lub innej formy.
Termin wykonania zlecenia – czas, w którym zlecenie ma zostać zrealizowane.

Kiedy warto wybrać umowę zlecenie?

Umowa zlecenie jest często wybierana w sytuacjach, gdy praca ma charakter dorywczy, tymczasowy lub projektowy. Jest to korzystne rozwiązanie dla osób, które potrzebują elastyczności w wykonywaniu swoich obowiązków zawodowych.

Zalety umowy zlecenie

Umowa zlecenie posiada kilka zalet, które warto wziąć pod uwagę:

Elastyczność w organizacji czasu pracy – zleceniobiorca ma możliwość dostosowania godzin pracy do swoich potrzeb.
Możliwość wykonywania zleceń dla różnych zleceniodawców jednocześnie.
Brak konieczności prowadzenia działalności gospodarczej, co upraszcza formalności.

Wady umowy zlecenie

Pomimo wielu zalet, umowa zlecenie ma także swoje wady:

Brak ochrony pracowniczej, w tym prawa do płatnego urlopu i chorobowego.
Niepewność zatrudnienia – umowę można wypowiedzieć z dnia na dzień.
Ograniczone prawo do świadczeń socjalnych i brak gwarancji zatrudnienia.

Składki i wynagrodzenie na umowie zlecenie

Osoby pracujące na umowę zlecenie podlegają obowiązkowym składkom na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Wyjątek stanowią studenci poniżej 26. roku życia, którzy są zwolnieni z obowiązku odprowadzania składek ZUS.

Rodzaje składek

Przy umowie zlecenie odprowadzane są następujące składki:

Emerytalna – 19,52% z wynagrodzenia brutto.
Rentowa – 8% z wynagrodzenia brutto.
Wypadkowa – od 0,40 do 3,60% w zależności od ryzyka zawodowego.
Zdrowotna – 9% z wynagrodzenia brutto.
Dobrowolna chorobowa – 2,45% z wynagrodzenia brutto.

Wynagrodzenie na rękę

Wysokość wynagrodzenia netto zależy od wielu czynników, w tym od składek, które są odprowadzane z wynagrodzenia brutto. Przykładowo, przy wynagrodzeniu brutto 3000 zł, po odliczeniu składek i podatku dochodowego, zleceniobiorca otrzyma na rękę około 2183,72 zł.

Jak wypowiedzieć umowę zlecenie?

Wypowiedzenie umowy zlecenie może nastąpić w dowolnym momencie przez obie strony. Umowa wygasa ze skutkiem natychmiastowym, chyba że w jej treści ustalono okres wypowiedzenia. Wypowiedzenie powinno być złożone w formie, w jakiej zawarto umowę, a druga strona musi mieć możliwość zapoznania się z jego treścią.

Elementy wypowiedzenia

Wypowiedzenie umowy zlecenie powinno zawierać:

Datę i miejsce złożenia wypowiedzenia.
Dane stron umowy – imię, nazwisko, adres zamieszkania lub siedziby.
Numer umowy, która jest wypowiadana.
Przyczynę wypowiedzenia, jeśli jest ona istotna.
Podpis strony wypowiadającej umowę.

Podsumowanie

Umowa zlecenie to elastyczna forma zatrudnienia, która daje wiele możliwości zarówno dla zleceniodawców, jak i zleceniobiorców. Jednak wybierając tę formę umowy, warto być świadomym jej ograniczeń, takich jak brak ochrony pracowniczej. Ważne jest, aby umowa była precyzyjnie sformułowana i zrozumiała dla obu stron, co zapewni właściwe wykonanie zlecenia i uniknięcie nieporozumień.

Co warto zapamietać?:

Elastyczność – umowa zlecenie pozwala zleceniobiorcy na samodzielne ustalanie godzin i miejsca pracy.

Brak ochrony pracowniczej – zleceniobiorcy nie przysługują prawa do płatnego urlopu, chorobowego ani innych świadczeń socjalnych.

Wysokość wynagrodzenia netto – przy wynagrodzeniu brutto 3000 zł, zleceniobiorca otrzyma około 2183,72 zł na rękę po odliczeniu składek i podatku.

Obowiązkowe składki – od wynagrodzenia brutto odprowadzane są składki emerytalne (19,52%), rentowe (8%), wypadkowe (0,40-3,60%), zdrowotne (9%) oraz dobrowolne chorobowe (2,45%).

Możliwość wypowiedzenia – umowę zlecenie można wypowiedzieć w dowolnym momencie, chyba że ustalono inny okres wypowiedzenia w umowie.